مقالات و تحقیقات

درشت شدن میوه و معرفی بهترین کود برای درشتی میوه

درشت شدن میوه تحت تاثیر فیزیولوژی گیاه

برای اینکه گیاه بتواند بهتر عمل کند و تولیدات خود را افزایش دهد باید شاخ و برگ درشت‌تر، پهن‌تر و سرسبزتری داشته باشد اگر چنین نشود گیاه به مواد اولیه یعنی همان کود معدنی بیشتری احتیاج دارد و از صرفه اقتصادی خارج می‌شود بنابراین باید از همان ابتدای دوره رشد، گیاه را با یک برنامه تغذیه مناسب پرورش داد تا گیاه در مرحله ریشه دهی از ترکیبات مناسب این مرحله و در مرحله رویشی (شاخ و برگ) کودهای مخصوص دوره رویشی را دریافت کند با کمک این کودها تولید شکوفه‌های خود را بیشتر کرده و درنهایت باردهی خود را افزایش دهد و در آخر با استفاده از ترکیبات مناسب برای درشتی، رنگ گیری، بهبود طعم و افزایش ماندگاری (کودهای مخصوص درشتی میوه) نتیجه نهایی دلخواه را به دست آورد.

وقتی شکوفه‌ها به فندقه تبدیل شدند باید از کودهای پتاس بالا استفاده نمود، این کار تا پایان دوره ادامه دارد و حداقل باید ۲ تا ۳ بار تکرار شود، می‌توانید سولفات پتاسیم و نیترات کلسیم را به‌صورت جدا از هم چالکود کنید. کودهایی که در آخرین مرحله استفاده می­‌شوند باید عناصری چون پتاسیم، کلسیم، بُر، آهن و اسیدآمینه‌ها را در ترکیبات خود داشته باشند و باقی عناصر به مقدار کمتری در این مرحله تأثیر گذارند.

یکی از سوالات مهمی که کشاورزان عزیز همیشه از ما می‌پرسند، در رابطه با بحث درشتی میوه است.

• بهترین کود برای درشت شدن میوه چه کودی است؟
• چطور می‌توان میوه‌های درشت و بزرگی را تولید کرد؟

برای خرید کود افزایش دهنده سایز میوه سیوکس 36 درصد اینجا کلیک کنید

کافیست یکبار امتحان کنید. . . 

100 درصد وارداتی

برای آشنایی با روش های  درشت شدن میوه و معرفی بهترین کود برای درشتی میوه با کارشناسان کشاورزنت (09112736082-09917916682) تماس حاصل فرمایید.

درشت شدن میوه تحت تاثیر تقسیم سلولی

بعضی از ارقام در میوه‌ها ذاتا ریز هستند و محدودیت در رشد نهایی دارند و هر چقدر هم تلاش کنیم امکان اینکه از یک حد مشخصی بزرگ شوند وجود نخواهد داشت. اما با شناخت کافی از فیزیولوژی گیاه و بکارگیری یکسری تکنیک‌ها می‌توان میوه درشت و درنهایت عملکرد بالایی را تجربه کرد.

قبل از هرچیزی می‌خواهیم تعریفی از رشد داشته باشیم، در علم فیزیولوژی گیاهی به تعبیری تقسیم سلولی و بزرگ شدت آنها را رشد می‌گویند. بنابراین برای درشت شدن میوه یا هر اندام دیگری در گیاه باید تعداد و اندازه سلول‌ها زیاد شود.

افزایش تعداد سلول‌ها در مرحله فندقی یا ارزنی شدن میوه‌ها (شروع تشکیل میوه ) شکل می‎‌گیرد که ظرفیت بزرگ شدن میوه را ایجاد می‌کنند. یعنی باید کاری کنیم که تعداد تقسیمات سلولی گیاه بالا رفته و اگر تعداد سلول‌ها افزایش پیدا کند قطعا پتانسیل افزایش درشتی میوه هم شکل خواهد گرفت .

برای آشنایی با روش های  درشت شدن میوه و معرفی بهترین کود برای درشتی میوه با کارشناسان کشاورزنت (09112736082-09917916682) تماس حاصل فرمایید.

۱ – چطور می‌توان تعداد تقسیمات سلولی را افزایش داد؟

با توجه به اینکه در زمان شروع فصل رشد درختان فعالیت ریشه و اندام هوایی بسیار پایین است جذب عناصر غذایی به خوبی صورت نمی‌گیرد بنابراین برای افزایش تعداد سلول در مراحل اولیه رشد میوه باید تغذیه و تقویت جوانه‌ها در سال قبل و پس از برداشت انجام شود. همچنین یکی از عناصری که می‌تواند در تقسیم سلولی نقش داشته باشد کلسیم است. کلسیم جزو عناصر پرمصرف هست که نقش بسزایی در رشد دارد.

۲ – چطور می‌توان باعث بزرگ شدن سلول‌ها در میوه شد؟

برای افزایش رشد و درشتی میوه درختان باید تلاش کنیم میزان قندهای داخل میوه افزایش یافته و در کنار آن، آب کافی در اختیار گیاه قرار دهیم. به واسطه حضور قندها داخل سلول و پتانسیل اسمزی ایجاد شده در اثر تجمع این اسمولیت‌ها، سلول به شدت جاذب آب خواهد بود و اگر بتوانیم آب گیاه را تامین کنیم شاهد رشد و درشت شدن میوه‌ خواهیم بود.

3-چطور می‌توان میزان قندهای میوه را افزایش داد؟

یکی از مهم‌ترین عناصری که باعث انتقال مواد قندی و تجمع آنها در سلول‌های هدف می‌شود، عنصر پتاسیم است. بنابراین برای تجمع قندها در سلول باید ظرفیت جذب پتاسیم را بالا ببریم.

برای آشنایی با روش های  درشت شدن میوه و معرفی بهترین کود برای درشتی میوه با کارشناسان کشاورزنت (09112736082-09917916682) تماس حاصل فرمایید.

تاثیر استفاده از پتاسیم بر افزایش وزن و قطر میوه

برای افزایش اندازه میوه در درختان، کلسیم و پتاسیم را به چه روشی مصرف کنیم؟

در مراحل اول رشد میوه می‌توان به روش محلول‌پاشی و ریشه‌ای این عناصر را در اختیار گیاه قرار داد ولی چون در مراحل نهایی و زمانی که میوه بزرگ شده باید پتاسیم را به روش محلول‌پاشی مصرف کرد. در مرحله نهایی رشد میوه به این خاطر که تبخیر و تعرق کمتری وجود دارد فشار ریشه‌ای چندانی هم شکل نمی‎‌گیرد که پتاسیم را از ریشه به سمت اندام هوایی برساند بنابراین در این مرحله بهترین روش استفاده پتاسیم روش محلول‌پاشی است.

آبیاری مناسب در طی رشد

در کنار این کار باید آب کافی را هم در اختیار گیاه قرار دهیم. برای درشت شدن میوه بهتر است روزانه و یا هر دو روز یک بار باغ را آبیاری کنیم اما لازم نیست که حجم آب را بالا ببرید . برای اینکار می‌توانید مقدار آب را کم ولی مدارهای آبیاری (فواصل بین آبیاری‌ها) را کوتاه کنید. هرچقدر بتوانیم محلول‌پاشی پتاسیم را به فرم‌های مختلف زیاد کنیم قطعا نتیجه خیلی عالی خواهیم گرفت. اما به این نکته توجه داشته باشید این نتیجه موقعی حاصل خواهد شد که آب گیاه را تامین کنید. در غیر این صورت صرف محلول‌پاشی پتاسیم نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت و ممکن است نتیجه عکس نیز داشته باشد.

برای آشنایی با روش های  درشت شدن میوه و معرفی بهترین کود برای درشتی میوه با کارشناسان کشاورزنت (09112736082-09917916682) تماس حاصل فرمایید.

نقش پتاسیم در گیاه

1. پتاسیم باعث سوخت و ساز ازت شده و باعث تشکیل پروتئین در گیاه می گردد و باعث افزایش فتوسنتز و عملکرد گیاه می شود.
2. باعث تنظیم کار روزنه های برگ می شود. (در زمانی که نیاز به از دست دادن آب به صورت بخار یا قطره داشته باشد، روزنه برگ باید باز شود و در شرایط دیگر باید بسته باشد.)
   باد، نور و پتاسیم در باز و بسته شدن روزنه های برگ تأثیرگذارند.
3. پتاسیم باعث سوخت و ساز مواد هیدروکربنه می شود.
4. پتاسیم باعث بهبود انبارداری میوه ها می شود. پتاسیم باعث ایجاد دیواره ی سلولی محکم و زخیم در میوه ها می گردد و همین مسئله باعث می شود که طول عمر انبارداری میوه ها و کیفیت آنها افزایش یابد.
5. پتاسیم باعث کاهش بیماری های قارچی در گیاهان می شود. زیرا پتاسیم باعث غلیظ تر شدن شیره ی سلولی گیاه شده، در نتیجه تعرق گیاه کم می گردد و رطوبت کمتری در سطح برگ بوجود می آید در نتیجه شرایط محیطی نامساعدی برای بیماری های قارچی ایجاد می گردد و از فعالیت قارچ ها کم می شود.
6. پتاسیم، افزایش مقاومت گیاه به سرمازدگی را افزایش می دهد. و باعث افزایش غلظت شیره ی سلولی می شود و باعث پایین آمدن نقطه ی انجماد و مقاومت گیاه به سرما می گردد.
7. پتاسیم عنصری است که در قابل جذب نمودن سایر املاح و خوش‎طعمی و خوش‎رنگی میوه‎ها موثر است و برای تولید میوه با کیفیت بالا، بسیار ضروری است.
8. پتاسیم در گیاه جزو عناصر متحرک است و در غلظت های بالا مورد نیاز می‎باشد. فراوانی نیتروژن، فسفر و یا کلسیم می‎تواند کمبود پتاسیم را به همراه داشته باشد.

علائم کمبود پتاسیم

1. در کمبود پتاسیم، نوک برگ ها و حاشیه آنها در برگ های پایینی دچار سوختگی می گردد که به آن اصطلاحاً نوک سوختگی یا لب سوختگی گفته می شود.
2. پتاسیم در ایجاد مقاومت به خشکی گیاه نقش دارد و زمانی که کمبود پتاسیم در گیاه بوجود آید تشنگی گیاه سریع تر خودش را نشان می دهد و گیاه سریعاً پژمرده شده و شادابی خود را از دست می دهد.
3. علائم کمبود پتاسیم در میوه خیار باعث کوتاه، چاق و نوک کشیده ‎شدن آن یا اصطلاحا دوکی شدن میوه می‎شود.
4. گیاهانی که با کمبود پتاسیم مواجه می‌شوند کم‌ رشد بوده و معمولا نسبت به بیماری‌ها حساس‌تر هستند.

تهیه و تنظیم : شهریار رضایی ، کارشناس گیاه پزشکی.

کشت چغندر

چغندر قند

مهم ترین فواید کشت چغندر قند استفاده در صنایع تولید شکر است. کشت ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨﺪ ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ﺑﻬﺎره و ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻴﺰه ﻛـﺸﺖ ﻣﻲﺷﻮد. در اﻳﺮان، ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ آب و ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻨـﺎﻃﻖ از اواﻳﻞ اﺳﻔﻨﺪ ﺷﺮوع و در کشت بهاره تا اردﻳﺒﻬﺸﺖ اداﻣﻪ میﻳﺎﺑﺪ. زﻣﺎن ﺑﺮداﺷـﺖ ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨـﺪ ﺑﻬﺎره اواﺧﺮ ﺷﻬﺮﻳﻮر ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن آذر است. در ﺣـﺎلی ﻛـﻪ ﻛﺎﺷـﺖ ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨﺪ ﭘـﺎﻳﻴﺰه در ﭘـﺎﻳﻴز (اواﺧـﺮ ﺷـﻬﺮﻳﻮر ﺗـﺎ اواﻳـﻞ آذر) و ﺑﺮداﺷﺖ آن در ﺑﻬﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد. دوره ﺑﺮداﺷـﺖ ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨـﺪ ﭘــﺎﻳﻴﺰه در اﻳــﺮان، ﻛﻮﺗــﺎه ﺗــﺮ از ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨــﺪ ﺑﻬــﺎره و از اواﺧــﺮ ﻓﺮوردﻳﻦ ﺷﺮوع و ﺗﺎ اواﺧﺮ ﺧﺮداد اداﻣﻪ دارد.

در مناطقی مانند خوزستان به شکل پاییزه انجام می‌شود. از ﻃﺮﻓـﻲ ﭘﺪﻳـﺪه ﻧـﺎﻣﻄﻠﻮب ﺳـﺎقه روی (ﺑﻮﻟﺘﻴﻨﮓ ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨﺪ) ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺤﺪودﻛﻨﻨـﺪه ﻛـﺸﺖ ﭘـﺎﻳﻴﺰه ﻣﺤﺴﻮب می‌شود.
در اقلیمﻫـﺎی ﮔـﺮم ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﺳـﺎزﮔﺎری ﮔﻴـﺎه ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨـﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺘﻨﻮع آب و ﻫﻮاﻳﻲ، ﻛﺎﺷﺖ ﭼﻐﻨﺪرﻗﻨﺪ ﭘﺎﻳﻴﺰه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ.

سطح زیر کشت چغندر، تولید و میزان عملکرد چغندر قند

سطح زیر کشت چغندرقند در جهان در سال 1995 میلادی 7832 هزار هکتار بوده است.  میزان تولید چغندرقند جهان در این سال 265963 هزارتن و میزان عملکرد در هکتار آن برابر با 33958 کیلوگرم بوده است.  بر اساس آمار به دست آمده، در سال زراعی 75-1374 سطح زیرکشت چغندرقند در کشور 149 هزارهکتار بوده است.

استان خراسان با 7/35 درصد از کل سطح زیرکشت کشور در جای نخست قرار گرفته است. کمترین سطح زیرکشت مربوط به استان تهران (در میان استان های دارای چغندرکاری) با 1500 هکتار (یک درصد) بوده است. میزان تولید چغندر قند کشور در این سال 7/3 میلیون تن بوده است. میانگین تولید چغندرقند در کشور 7/24 تن در سال 75-1374 بوده که استان اردبیل با 9/46 تن بیشترین و کهگیلویه و بویراحمد با 12 تن در هکتار کمترین عملکرد را داشته اند.

محاسن کشت چغندرقند

کشت چغندرقند دارای محاسن زیادی می باشد که عمده ترین آنها عبارتند از:
1- چغندر یکی از اجزاء کلیدی متشکله اقتصاد کشاورزی ملی است. چغندرقند نسبت به طیف وسیعی از شرایط آب و هوائی و خاک سازگار است.

2- چغندرقند از نظر ارزش غذائی در ردیف محصولاتی از قبیل برنج، ذرت، گندم، سیب زمینی و حبوبات است.

3- چغندرقند در تناوب زراعی به خوبی جای می گیرد و عمیق بودن ریشه و پاک بودن مزارع آن از علفهای هرز اجازه می دهد که در تناوبهای مختلف جایگزین شود. چغندر خاک را در بهترین شرایط برای کشت غلاتی که بعداَ کشت می گردند نگه می دارد و عملکرد غلات را بهبود می بخشد. چغندرقند گیاهی وجینی است که ضمن کم کردن تراکم (تعداد) علفهای هرز حاصلخیزی و پوکی خاک را بهتر می کند.

4- ارزش اندام هوائی یک هکتار چغندرقند در بهبود حاصلخیزی خاک در صورتی که به خاک برگردانده شود برابر 20 تا 30 تن کود حیوانی است.

5- چغندرقند یک محصول تضمینی است و همه ساله خرید آن توسط دولت تضمین می گردد.

روشهای کشت چغندرقند

الف- روش سنتی (کرتی)

در کشت چغندر در این روش پس از اتمام عملیات تهیه زمین، به وسیله بیل یا مرزکش، در زمین کرتهایی ایجاد می شود. نکته مهم این است که باید سطح کرتها حتما” صاف باشد. وجود پستی و بلندی در زمین، منجر به نرسیدن آب به نواحی بلند و همچنین جمع شدن آب در نواحی گودتر می شود که این کار سبب هدر رفتن مقدار زیادی آب می شود.

تجمع آب در مزرعه سبب خفگی ریشه ها و افزایش فعالیت قارچ های ایجاد کننده پوسیدگی ریشه می شود. پس از تهیه کرتها، بذرها با دست در داخل کرتها پاشیده شده و تا عمق 2 تا 3 سانتیمتری با خاک مخلوط می شوند.

افزایش مقدار بذر مصرفی، بالا رفتن میزان مصرف آب، شدیدتر شدن بیماری پوسیدگی ریشه، عدم امکان استفاده از ادوات مکانیزه برای انجام فعالیت های مربوط به داشت و برداشت و در نهایت بالا رفتن هزینه های تولید، از مهم ترین معایب این روش کشت هستند. به طور کلی کشت چغندرقند به این روش به علت وجود مشکلات فراوان توصیه نمی شود.

ب-روش مکانیزه کشت چغندر

در این روش کشت چغندر بذور چغندرقند در وسط و یا طرفین پشته ها کشت می گردند و به روش نشتی و یا بارانی آبیاری می شوند. در این حالت آب هیچگاه پای گیاه نمی رسد و در نتیجه سطح خاک سله نمی بندد. از طرفی امکان گسترش و ایجاد بیماریهای گیاهی (به خصوص پوسیدگی ریشه) بسیار کمتر خواهد بود. از مهم ترین مزایای این روش آسانتر شدن عملیات کاشت، داشت و برداشت و در نتیجه کاهش هزینه های تولید و همچنین کاهش مصرف آب و بالا رفتن راندمان آبیاری است.

مهم ترین نکات مورد توجه در کاشت مکانیزه چغندرقند به قرار زیر هستند:

سیستم آبیاری

1-در صورت استفاده از سیستم آبیاری نشتی، سطح زمین باید کاملا” تسطیح شود و قطر دانه های خاک کمتر از دو سانتیمتر باشد. شیب مناسب زمین در کشت مکانیزه حدود 1 تا 2 در هزار است. کشت یکدست، تنظیم مناسب عمق کاشت و کاهش ضایعات برداشت مکانیزه فقط در صورت تسطیح بودن کامل زمین امکان پذیر است.

آبیاری از نکات مهم کشت چغندرقند بوده و لازم است که تا مرحله چهار برگی خاک به صورت مرطوب باقی بماند. بذر چغندرقند به لحاظ دارا بودن یک لایه پوشش سخت، در زمان کشت برای تولید جوانه به رطوبت زیاد نیاز دارد.

بذر چغندر در این مرحله در اطراف خود 120 تا 150 درصد وزنش آب لازم دارد تا جوانه آن تندش کرده و از بذر خارج شود.

زمانی که جوانه ها تولید، ولی هنوز از خاک خارج نشده اند، لازم است برای سهولت و سرعت خروج جوانه های ضعیف اولیه از خاک، زمین را مجددا آبیاری کرد تا سطح خاک، نرم و مرطوب شود. پس از آنکه جوانه ها از خاک خارج شدند، فواصل و تعداد دفعات آبیاری و مقدار مصرف آب بستگی به شرایط جوی (مقدار ریزش باران، درجه حرارت، میزان رطوبت محیط و… )، بافت خاک، شیب زمین، رقم چغندر ومرحله رشدی آن دارد.

آبیاریهای سنگین در زمان کاشت به دلیل سرد شدن زمین، موجب تاخیر در سبز شدن بذور می شود.

توجه به جنس خاک و نوع زمین

2- مهم ترین مسئله در مورد تهیه زمین چغندرقند آن است که خاک تا عمق حدود 3 سانتیمتر کاملا” نرم ، بدون هر گونه عوامل نامساعد مانند سنگ، کلوخ، ریشه گیاهان و … باشد. در کل عمق بذرکاری بسته به نوع خاک، امکان نزول باران یا آبیاری برای جوانه زنی و حرارت خاک بین 2 تا 5 سانتیمتر می باشد.

3-در صورتی که زمین از نظر تسطیح و یا دانه بندی مشکلاتی داشته باشد، استفاده از بذور منوژرم مناسب نبوده و بهتر است از بذور چند جوانه استفاده شود. در صورت بهره گیری از بـذور پلی ژرم جهت کشت مکانیزه، بهتر است از بذور درجه بندی شده (کالیبره) استفاده شود.

فاصله و کشت بذر

4- مناسب ترین فاصله ردیفهای کاشت (نشتی ها)50 سانتیمتر بوده (هر چند که روشهای کشت دیگری نیز وجود دارند) و طول فاروها با توجه به بافت خاک از 120 تا 150 متر تغییر می نماید. البته در سیستم های آبیاری بارانی، مسئله تسطیح زمین و رعایت طول خطوط کاشت اختیاری بوده و با توجه به ظرفیت سیستم آبیاری انتخاب می شوند.

5- در کاشت بذور منوژرم استفاده از بذرافشانهای پنوماتیک و دقیق کارها توصیه می شود. تنظیم دقیق بذرکارها از نظر میزان ریزش بذر و رعایت فاصله دقیق خطوط و عمق کاشت، کمک شایانی در تسهیل عملیات بعدی داشت می نماید. سرعت مطلوب بذرکارها کمتر از پنج کیلومتر در ساعت می باشد.

عمق کشت چغندر و فاصله بوته ها

عمق کاشت بذر، در خاک های سبک 4 تا 5 سانتی متر و در خاک های سنگین 3 تا 4 سانتی متر است. فاصله بوته ها در زراعت سنتی از هر طرف 25 تا 30 سانتی متر است و به این ترتیب با توجه به فضاهایی که توسط مرزها و جوی های آبیاری اشغال می شود، تعداد بوته در هکتار به حدود یکصدهزار عدد می رسد. در کشت های ردیفی فاصله بوته ها از یکدیگر 15 تا 20 سانتی متر و فاصله ردیف ها 60 تا 65 سانتی متر است، در نتیجه در زراعت ماشینی تعداد بوته چغندر در هکتار 100 تا 120 هزار عدد است.

مقدار بذر در هکتار در کشت چغندر

مقدار بذر در هکتار به عواملی مانند قوه نامیه، بافت خاک، زمان کاشت، شیوه کاشت و نوع بذر بستگی دارد. در شرایط مناسب و در بذر کاری دستی حدود 20 تا 25 کیلوگرم و در روش ردیفی 8 تا 12 کیلوگرم در هکتار بذر چند جوانه ای کاشته می شود. اگر از بذرهای تک جوانه استفاده شود، مقدار بذر از 5 تا 10 کیلوگرم در هکتار کاهش می یابد.

در کشور ما بیشتر چغندرکاران به علت فراهم نبودن شرایط مناسب در زمان کاشت و احتمال از بین رفتن تعداد زیادی از بوته ها پس از سبزشدن، مقدار مصرف بذر در هکتار را زیاد می کنند. گاهی در اوایل فصل رشد تا 10 برابر تعداد لازم جوانه سبزشده دیده می شود. این کار هزینه تنک کردن را افزایش داده و هزینه تولید را بر اثر مصرف بذر زیاد، افزایش می دهد. در کشورهای پیشرفته با استفاده از بذر تک جوانه و ماشین های بذرکار و فراهم کردن سایر شرایط، مقدار بذر را تا 2 کیلوگرم کاهش داده اند.

مراحل آماده سازی زمین در کشت چغندر

میزان محصول چغندرقند، تا حد زیادی بستگی به ساختمان خاک و آماده سازی بستر بذر دارد. عمق شخم، زمان شخم، کاربرد کود و استعمال علف کش ها پیش از ظاهر شدن جوانه های چغندرقند (جهت عاری شدن بستر کاشت از علف های هرز)، همگی از عواملی هستند که محیط کشت مناسبی برای بذرها و بوته های جوان چغندر ایجاد می کنند.

بهترین زمان برای انجام شخم در مزارع مورد کشت فصل پاییز است که در این حالت امکان استفاده بهینه از ماشین آلات (در پاییز که به آنها نیاز نیست)، ذخیره سازی رطوبت مناسب درخاک، عدم تاخیر کشت در بهار و صرفه جویی در مصرف آب فراهم می گردد. از طرفی از ورود ماشین آلات سنگین جهت آماده سازی زمین در بهار به علت تعجیل زارعین در کاشت بهاره اجباراً قبل از گاورو شدن خاک جلوگیری می شود و تخریب اراضی به حداقل خواهد رسید.

استفاده از کود در زمان شخم

در زمان شخم، کودهای فسفره، پتاسه، کودهای آلی و دامی در سطح مزرعه پخش می شوند که تا عمق مناسبی با خاک مخلوط شوند. بهتر است فسفر مورد استفاده، از منبع سوپر فسفات و پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم تامین شود. در شخم پاییزه، عمق شخم باید بین 30 تا 35 سانتیمتر بوده و زمین در وضعیت مناسبی از لحاظ رطوبتی (گاورو) باشد.

بلافاصله پس از اتمام سرما لازم است که سایر مراحل آماده سازی زمین را انجام داد. در این زمان تنها نیاز به یک شخم سطحی با استفاده از گاو آهن قلمی است. چنین شخمی منجر به از بین رفتن علفهای هرز تازه سبز شده نیز می شود. جهت نرم کردن خاک و از بین بردن کلوخه های باقی مانده در زمین می توان از دیسک استفاده کرد. پس از انجام عملیات مذکور، با استفاده از ماله، سطح زمین به طور کامل تسطیح می شود.

ماله کشی زمین همچنین منجر به فشرده شدن خاک و از بین رفتن فضاهای داخل خاک می شود و در نتیجه حالت مویینگی خاک و عمق کاشت یکنواخت را ممکن می سازد. نکته مهم آن است که در هنگام آماده سازی زمین، رطوبت خاک زیاد نباشد، در غیر این صورت ساختار خاک تخریب می شود.

تاریخ کاشت

به طور کلی نمی توان تاریخ دقیقی از لحاظ تقویمی برای کشت چغندرقند در هر منطقه بیان کرد. توصیه دقیق تاریخ کاشت بر اساس درجه حرارت صورت می پذیرد. کشت چغندر قند در اولین زمان ممکن پس از پایان یخبندانهای زمستانه (در اواخر اسفند و اوایل فروردین) امکان پذیر است. تاخیر در تاریخ کاشت، به خصوص در مناطق با دوره رشد کوتاه، منجر به کاهش عملکرد می شود. هنگامی که متوسط درجه حرارت روزانه به 4 تا 5 درجه سانتیگراد رسید، می توان بذر چغندرقند را کشت کرد. هنگام کاشت چغندر باید وضعیت زمین از لحاظ رطوبت مطلوب باشد.

شرایط مناسب برای کشت چغندر

1-حرارت:

بهترین رشد چغندر قند هنگامی صورت می پذیرد که حداکثر درجه حرارت در تابستان از 35 درجه تجاوز نکند و در پاییز نیز روزها آفتابی، دمای هوا در شبها پایین و درجه حرارت حداقل به یخبندان نزدیک شود. در کل، حرارت مناسب رشد چغندرقند بین 20 تا 24 درجه سانتیگراد است.
حرارت مناسب جهت جوانه زدن بذر چغندرقند بین 15 تا 20 درجه سانتیگراد است. اما جهت رسیدن به چنین درجه حرارت و کشت در آن شرایط، لازم است که مدت زیادی از فصل رویش از دست رود و چنین امکانی عملا” وجود ندارد. بنابراین هنگامی که درجه حرارت متوسط روزانه به 4 تا 5 درجه سانتیگراد رسید، می توان نسبت به کشت بذور اقدام کرد.

2- نور:

چغندر قند گیاهـی روز بلند است و به نـور زیادی جهت رشد و تجمع قند در ریشه نیاز دارد. وجود نور کافی در اواخر دوره رشد، موجب زیاد شدن ذخیره قند و افزایش خواص کیفی چغندر قند می گردد. بدین منظور باید فاصله صحیح بوته ها و تراکم مطلوب بوته در مزرعه را مورد توجه خاص قرار داد و ضمن کوشش در جهت حفظ سلامت برگها نسبت به کنترل سریع علف های هرز نیز اقدام عاجل انجام داد.

3- رطوبت:

با اینکه چغندرقند به خشکی مقاوم است، اما حصول یک عملکرد بالا، مستلزم وجود رطوبت کافی و برنامه ریزی دقیق آبیاری است. برای چغندرکاری معمولاً آبیاری معتدل و سبک سودمند است، برای تولید یک ریشه 500 گرمی حدود 40 تا 50 لیتر آب مورد نیاز است. کل آب مورد نیاز چغندر قند در طول دوره رشد در مناطق مختلف کشور را بین 7300 تا 13600 متر مکعب در هکتار ذکر کرده اند.

4- خاک:

خاکهای حاصلخیز دارای زهکشی مناسب، با بافت متوسط (رسی – شنی) و اسیدیته (pH ) خنثی تا کمی قلیایی (7 تا 2/7) برای چغنـدرقند منـاسب هستند. خاکهای دارای مقادیر زیاد سنگ ، خاکهای فشرده و سفت که معمولاً با فقدان مواد آلی همراه هستند، برای کشت چغندرقند مناسب نمی باشند. اصولاً، محیط خاکی مناسب برای چغندرقند محیطی است که در بین ذرات خاک آن هوای فراوان وجود داشته باشد و خاک، سفت و متراکم نباشد که مانع گردش و نفوذ آب شود.خاک سست و پوک اجازه می دهد که ریشه چغندر به صورت عمیق در زمین فرو رود و به خوبی رشد کند.

چغندرقند جز در مراحل اولیه رشد نسبت به شوری خاک مقاوم است. با این حال شوری بالای خاک به عنوان یک عامل محدود کننده در تولید چغندرقند به حساب می آید.

تغذیه چغندرقند

همانند سایر محصولات کشاورزی، چغندر قند نیز تنها بخشی از نیازهای غذائی خود را از خاک تامین می نماید و بقیه را بایستی از کودهای شیمیایی، کودهای آلی و یا محلول پاشی روی سطح برگ تامین نمود. برای زراعت چغندرقند باید، کودهـای فسفره و پتـاسه را بـه مقـدار توصیه شده در پـائیز به طـور یکنـواخت در زمیـن پخش کـرده و ابتدا با دیسک سبک در عمق 10-5 سانتیمتری خاک مخلوط کرد.

سپس اقدام به شخم عمیق اولیه نموده تا کود در سطوح مختلف خاک تا عمق شخم به طور یکنواخت توزیع گردد. ترجیحاً ‌مصرف فسفر از منبع سوپر فسفات و پتاسیم از منبع سولفات پتاسیم توصیه می گردد. با توجه به نقش مهمی که پتاسیم در رشد و توسعه چغندرقند ایفا می نماید لازم است که استفاده از کودهای پتاسه همواره مورد توجه ویژه قرار گیرد.

استفاده از کودهای دامی

کاربرد کودهای آلی بخصوص کودهای حیوانی می تواند تا حد زیادی در افزایش عملکرد کمی و کیفی مزارع چغندرقند مفید فایده واقع گردد که بهتر است حتی المقدور از این کودها در مزارع استفاده شود.
کمبود عناصر میکرو (آهن، منگنز، بر، روی و . . . ) در مزارع چغندرقند در بعضی از مواقع تا حدود 30 درصد از عملکرد محصول می کاهد و نیز سبب کاهش مقاومت ریشه ها به بیماریها و آفات می گردد، که این مسئله ضرورت به کارگیری این کودها را در مزارع به خوبی مشخص می کند.

مهم ترین نکته در خصوص کود دهی به چغندرقند

استفاده صحیح از کودهای ازته است. بعضی از کشاورزان تا آخرین روزهای قبل از برداشت اقدام به مصرف کودهای ازته می کنند که این کار بسیار اشتباه است و از کیفیت چغندر به خصوص درصد قند به شدت می کاهد. به طور کلی استفاده از کودهای شیمیایی به طور صحیح و فنی یکی از راههای رسیدن به محصول بالاتر است.

اگر در مصرف کودهای مورد نیاز در زمانهای مناسب کوتاهی شود، عملکرد محصول کاهش می یابد. همچنین مصرف بیش از حد کودها علاوه بر از دست رفتن مقادیر زیادی کود، تخریب ساختمان خاک و آلودگی محیط زیست را نیز در پی دارد. از طرفی این مسئله به مسمومیت گیاه منجر می شود و محصول نهایی را نیز کاهش می دهد.

به عنوان مثال مصرف کمتر از حد ازت سبب کاهش عملکرد ریشه چغندرقند تا حدود 50 درصد می شود. از سوی دیگر مصرف زیادتر از حد آن سبب کاهش درصد قند (عیار) تا چندین واحد خواهد شد.

بررسی های وزارت کشاورزی نشان می دهد که در سال زراعی 75-1374 در هر هکتار چغندر قند در سطح کشور به طور متوسط 02/262 کیلوگرم کود فسفات، 46/277 کیلوگرم اوره، 83/3 کیلوگرم نیترات آمونیوم و 54/20 کیلوگرم سایر انواع کودهای شیمیایی مصرف شده است. در همین سال میانگین مصرف کود حیوانی در زراعت چغندرقند 9/1 تن در هکتار بوده است.

فسفر

برای تولید 40 تن غده در هکتار حدود 60 کیلوگرم در هکتار فسفر توسط چغندرقند برداشت می شود. تحقیقات نشان داده که چنانچه مقدار فسفر قابل جذب خاک کمتر از 15 میلی گرم در کیلوگرم باشد. مصرف کودفسفره ضروری است، در غیر این صورت مصرف کود فسفره جز اتلاف سرمایه و در پاره ای موارد اختلال در جذب سایر عناصر خصوصاً روی و آهن سودی در بر نخواهد داشت.

در مصرف کودهای فسفره به نکات زیر توجه کنید:

1- کودهای فسفره، بایستی یک تا دو هفته قبل از کاشت به خاک داده شود.
2- مصرف نواری این کودها برای افزایش بازده کودبر مصرف دست پاش آنها ترجیح داده می شود برای این منظور کود بایستی 5 سانتی متر زیر و 5 سانتیمتر کنار ردیف بذر قرار گیرد.
3- از مصرف پاییزه فسفات آمونیوم برای کشت چغندرقند در بهار خودداری شود.

پتاسیم

برای عملکرد 40 تن در هکتار چغندرقند، حدود 200 کیلوگرم پتاسیم  از خاک برداشت می گردد. جهت حصول به اثرات مثبت پتاسیم در خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند و افزایش کارآیی مصرف آب بخصوص در ارقام حساس به خشکی می توان تا 5 درصد ظرفیت تبادل کاتیونی خاک، میزان پتاسیم خاک را افزایش داد.

تا سالهای اخیر تصویر می رفت که اراضی زیر کشت چغندرقند احتیاجی به کودپتاسه ندارند، ولی بررسیهای اخیر مؤید ضرورت مصرف پتاسیم می باشد بطوری که اگر میزان پتاسیم قابل جذب خاک کمتر از 30 میلیگرم در کیلوگرم خاک باشد بدون مصرف پتاسیم نمی توان عملکرد بالایی داشت.

1- کودپتاسه نیز بایستی همزمان با کود فسفره قبل از کاشت به خاک داده می شود.
2- مصرف نورانی کود پتاسه بر مصرف دست پاش آن ترجیح داده می شود.

عناصر ریزمغذی و کود دامی

چغندرقند به کمبود روی، منگنزوبر بسیار حساس و نسبت به کمبود آهن حساس است در شرایط خاکهای استان که PH قلیایی و درصد آهک بالاست، مصرف کودهای ریزمغذی برای حصول به عملکرد مطلوب توصیه می شود.
ـ سولفات روی آبدار 40 کیلوگرم در هکتار یا سولفات روی خشک 30 کیلوگرم در هکتار

ـ بوراسیت به میزان 10 کیلوگرم در هکتار یا اسیدبوریک به میزان 30 کیلوگرم در هکتار

ـ گوگرد پودری به میزان 50 کیلوگرم در هکتار

ـ در صورت کمبود آهن نیز می توان از 30 تا 40 کیلوگرم در هکتار سولفات آهن استفاده کرد.

مصرف خاکی عناصر ریزمغذی قبل کاشت و ترجیحاً به صورت نواری (به استثنای اسیدبوریک) بایستی صورت گیرد.

در مورد مصرف اسیدبوریک بایستی به صورت دست پاش در خاک و در موقع کاشت یا به صورت محلولپاشی در هنگام غده بندی استفاده شود. در این صورت از محلول 5 در هزار اسیدبوریک بایستی استفاده کرد (5 کیلوگرم اسیدبوریک در 1000 لیتر آب در یک هکتار)
ـ با توجه به فقر خاکهای استان از لحاظ مواد آلی، بر اساس تحقیقات انجام شده مصرف 40 تن در هکتار کود دامی پوسیده در مزارع چغندرقند توصیه می شود. با این کار خصوصیات فیزیکی خاک از قبیل ساختمان خاک ظرفیت نگهداری آب در خاک و وضعیت ریشه دوانی چغندرقند بهبود خواهد یافت.

آبیاری چغندرقند

عملاً تمام روشهای شناخته شده آبیاری در سطح دنیا شامل آبیاری سطحی (از طریق جوی و پشته، آبیاری کرتی و نواری) و روشهای مختلف آبیاری بارانی در چغندر قند مورد استفاده قرار می گیرند.

چغندرقند یکی از گیاهان مقاوم به خشکی است، به طوری که مزرعه چغندرقندی که دچار تنش خشکی شود، می تواند حداکثر ظرفیت تولید خود را به شرط بهبود شرایط به دست آورد. به همین دلیل، تنش آبی این گیاه در مقایسه با گیاهان دیگر مانند سیب زمینی به عملکرد محصول کمتر خسارت می زند. همچنین مرحله رشد حساس به تنش خشکی در چغندرقند مشابه آنچه که در گلدهی غلات دیده می شود وجود ندارد.

نیاز آبی چغندر

بنابراین با وجود چنین شرایطی درخصوص چغندرقند، می توان مدیریت بسیاری مناسبی بر آبیاری مزارع چغندرقند اعمال نمود و حداکثر میزان صرفه جویی را در این مزارع بخصوص در وضعیت خشکسالی کنونی داشت.

چغندرقند دارای سیستم ریشه عمیق است که آب را از حدود 90 تا 110 سانتیمتری عمق خاک استخراج می کند. چغندر حدود 70% آب مورد نیاز خودش را تا عمق 60 سانتیمتری می گیرد. لذا در صورتی که سطح خاک خشک باشد اما در اعماق پائین تر آب کافی وجود داشته باشد، مشکلات تنش کم آبی به حداقل می رسد.

به طور کلی در مرحله جوانه زنی بذر

چغندرقند به آبیاری های سبک و متعدد نیاز است. اما پس از عملیات تنک انجام یک آبیاری سنگین ضرورت می یابد و در طول فصل رشد فواصل آبیاری بسته به بافت خاک و شرایط آب و هوایی تفاوت دارد. همچنین 2 تا 4 هفته قیل از برداشت نیز بایدآبیاری ها قطع شود که این زمان قطع آبیاری باید به گونه ای باشد که خاک آنقدر خشک نشود که برداشت با مشکل مواجه شود.

با توجه به اینکه در استان اصفهان خشکسالی همواره گریبانگیر تولید محصولات کشاورزی مختلف همانند چغندرقند می باشد ، جهت جبران این کم آبی، تغییر الگوی کشت، بهبود راندمان آبیاری، افزایش بهره وری از آب و اعمال تکنیک های کم آبیاری (از جمله طولانی کردن دور آبیاری، حذف آبیاری در مراحلی از رشد گیاه که حساسیت کمتری به کم آبی دارد و …) ضروری است و در این زمینه استفاده از روش های نوین آبیاری نیز بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد.

به لحاظ مقاومت بالای چغندرقند در مقابل بروز تنش های خشکی، استفاده از شیوه های کم آبیاری می تواند تا حد زیادی در خصوص کاهش مصرف آب در این زراعت مفید فایده واقع شود و می تواند جایگزین مناسبی برای بسیاری از زراعت های با مصرف آب بیشتر گردد.

عوامل موثر بر افزایش درصد قند

از زمانی که یک کشاورز تصمیم به کشت چغندر می گیرد تا زمانی که چغندر برداشت و بارگیری می شود، در کلیه مراحل، نحوه اقدامات و فعالیت های او در کاهش و یا افزایش عیار مؤثر می باشد.

به طور کلی مهمترین عوامل موثر بر درصد قند چغندرقند به قرار زیر هستند:

کاشت (بذر،شخم،فاصله کشت)

ا- انتخاب بذر متناسب با شرایط آب و هوایی، طول دوره رشد و مقاوم به عوامل نامساعد کشت در منطقه، افزایش میزان عیار را در پی دارد.

2- انجام شخم مناسب به منظور افزایش نفوذپذیری خاک و جلوگیری از چند شاخه شدن ریشه ها و نیز جمع آوری سنگهای موجود در خاک مزرعه تا حد امکان، از اهمیت بسیار زیادی در افزایش درصد قند برخوردار است.

3- وجود تعداد مناسب بوته در واحد سطح (9 تا 10 بوته در هر متر مربع) به افزایش عیار منجر می گردد.

4- انتخاب تاریخ دقیق کاشت چغندرقند در افزایش درصد قند اهمیت بسیار دارد.

5- کنترل به موقع علف های هرز به میزان زیادی در افزایش عیار چغندرقند نقش دارد.

داشت (تغذیه،بیماری ها و افات، آبیاری)

6- تغذیه اصولی گیاه تأثیر بسیاری در بهبود وضعیت تولید قند در چغندرقند دارد. مصرف بیش از حد و دیرهنگام کودهای ازته (بخصوص اوره و نیترات آمونیوم) باعث کاهش میزان قند خواهد شد. همچنین کمبود سایر عناصر (آهن، روی، منگنز، منیزیم، بر و … ) غلظت قند در ریشه را کاهش می دهد.
7- انجام آبیاری های صحیح و به موقع در بالارفتن کیفیت ریشه ها چغندرقند نقش مهمی ایفا میکند.
8- کنترل به موقع آفات و بیماری ها در طول فصل به بهبود وضعیت کیفی ریشه های تولیدی می انجامد.
9-حفظ سلامت برگها تا آخرین لحظات رشد از گزند آفات و یا عدم چرانیدن آنها باعث افزایش عیار می گردد.

برداشت

10- برداشت به موقع چغندرقند با توجه به علایم رسیدگی مزرعه موجب افزایش درصد قند ریشه ها می شود.

11- ممانعت از یخ زدن چغندرقند در جلوگیری از کاهش عیار فوق العاده موثر است.

12- چنانچه بوته ها به مدت شش هفته در معرض دمای 4 تا 8 درجه سانتیگراد قرار گیرند، به ساقه می روند و میزان قندشان کاهش می یابد که در صورت رعایت دقیق تاریخ کاشت می توان از این عمل ممانعت نمود.

13-سرزنی صحیح چغندرقند منجر به بالارفتن کیفیت چغندر تحویلی به کارخانه می گردد.

14-عدم تأخیر در جمع آوری و حمل چغندرقند به کارخانه به دلیل کاهش تنفس ریشه و ممانعت از تجزیه قند ها در بالارفتن درصد قند موثر است.

مرحله برداشت

زمان رسیدن چغندر و آماده شدن برای برداشت، تابع عوامل زیادی است که مهم ترین آن ها عبارتند از: نوع بذر، طول دوره برداشت، درجه حرارت، محیط و میزان مصرف کودهای شیمیایی به ویژه کودهای ازته. به جز در خوزستان که کشت چغندر زمستانه است، در بقیه نقاط کشور با توجه به تاریخ کاشت و عوامل دیگر، زمان رسیدن چغندر از اواسط مهر تا اواخر آبان است. تا زمانی که دمای هوا به کمتر از 4 درجه سانتی گراد نرسیده، چغندر به ذخیره سازی قند و افزایش وزن ادامه می دهد.

نشانه های ظاهری

نشانه های ظاهری رسیدن چغندرقند با زرد شدن برگ های پیر، کند شدن رشد برگ های جوان داخل بوته و به طور کلی کندشدن رشد اندام های هوایی نمایان می شود. چنانچه رطوبت خاک پیش از برداشت چغندر آنقدر کم باشد که خارج کردن ریشه از زمین دشوار باشد، چند روز پیش از آن زمین را آبیاری می کنند.

برداشت سنتی

در زراعت سنتی برداشت چغندر با بیل و توسط کارگر انجام می شود، به طور متوسط یک نفر کارگر در مدت 8 ساعت کار حدود 600 تا 800 مترمربع را برداشت می کند.

برداشت ماشینی

در زراعت های ردیفی (ماشینی) برداشت با چغندر کن های یک یا دوردیفه انجام می شود. یک دستگاه چغندرکن دو لایه در 8 ساعت حدود 5/3 هکتار (معادل حدود 50 نفر کارگر) چغندر را از زمین بیرون می آورد.همچنین در زراعت ردیفی، از کمباین های ویژه برداشت چغندر (که انواع آن سال هاست که در نقاط مختلف کشور به ویژه خوزستان و خراسان مورد استفاده است) بهره برداری می شود.

کمباین های برداشت چغندر با توجه به انواع مختلف کارهای سرزدن چغندر، بیرون آوردن ریشه از خاک، ردیف کردن ریشه ها، جمع کردن و بارگیری را با هم یا جداگانه انجام می دهند. یک کارگر با وسایل دستی به طور متوسط در 8 ساعت حدود یک تن چغندر را از زمین بیرون می آورد، سرزنی و بارگیری می کند، در حالی که برخی از کمباین ها در همین مدت، محصول حدود 8 هکتار (بیش از 200 تن) را برداشت می کنند.

تهیه و تنظیم : شهریار رضایی، کارشناس گیاه پزشکی.

چالکود درخت انار

چالکود چیست ؟

برخلاف باور عمومی که با شروع فصل پاییز و زمستان و خفتگی درختان میوه، باغات نیازی به رسیدگی ندارند، اما بهترین زمان برای تغذیه و اصلاح خاک آنها نیز در این فصول می باشد. بنابراین، اگر مواد مغذی به طور صحیح در این فصول برای ریشه ها تأمین شود ، درختان می توانند در بهار با پتانسیل بیشتری فصل رویشی خود را آغاز کنند.
اولین قدم برای تغذیه مناسب گیاه بررسی آزمایش خاک است. با استفاده از آزمایش خاک تنها ترکیباتی که برای درختان مورد نیاز باشند در اولویت تامین قرار میگیرند و در نتیجه در هزینه و وقت صرفه جویی می شود. بهترین روش برای تغذیه باغات میوه، چالکود می باشد.

در این روش کودهای دامی و کودهای شیمیایی به صورت اختلاط با هم برای هر درخت استفاده می گردند. اگرچه کشاورزان با استفاده از چالکود، تغییرات قابل ملاحظه ای در رشد درختان مشاهده نخواهند کرد اما به مرور زمان سیستم ریشه تقویت شده و بنابراین می تواند باعث افزایش درصد رشد شاخه های جدید در بهار شود.
چالکود راهکاری مناسب جهت جبران کمبود کودی درختان است . در این روش نزدیک ریشه درخت چاله هایی حفر می کنند و آنها را با مخلوط کودهای آلی و شیمیایی پر می کنند. چالکود مزایای فراوانی برای درخت دارد و موجب می شود که گیاه رشد بهتری پیدا کند و کیفیت میوه ها افزایش یابد .

برای دریافت مشاوره بیشتر در زمینه چالکود درختان انار با مشاوران کشاورزنت09917916682-09112736082  تماس حاصل فرمایید.

چالکود درخت انار

روش چالکود شکل خاصی از جایگذاری موضعی کودهای آلی و شیمیایی در خاک می باشد. چالکود زمستانه باعث آماده شدن کود در زیر خاک برای استفاده درخت در اول فصل رشد گیاه می باشد.

به دلیل حضور آهک فعال در خاک های آهکی، زیادی بیکربنات در آب های آبیاری، کمی موادآلی، مصرف غیر صحیح (پخش سطحی) کود در سایه انداز درختان، کمی تحرک اکثر کودهای مصرفی بخصوص کودهای فسفاته و ریز مغذی ها و عدم رعایت مصرف بهینه کود و آب، درختان میوه در کشور عمدتاً دچار انواع کمبودها هستند. راندمان و کارآیی مصرف کود در روش چالکود، به مراتب بیشتر از روش پخش سطحی کود می باشد. از مزایای دیگر این روش می توان به قابلیت جذب بهتر کود توسط ریشه، تهویه بهتر و نیز نفوذ بهتر آب از طریق چاله های اطراف ریشۀ درخت اشاره کرد.

مزایای چالکود کردن

-از خشکیدگی سر شاخه های درختان میوه جلوگیری می کند.
-سبب توسعه و رشد ریشه درختان میوه می شود.
-موجب افزایش سطح برگ در درختان میوه می شود.
-سبب بهبود کیفیت میوه ها می شود.
-با کندن حفره ها و پر کردن آنها با مواد آلی نفوذپذیری آب به داخل خاک افزایش می یابد.
-مشکل علف های هرز تا حد زیادی کاهش می یابد.
-کودهای شیمیایی غیر متحرک در خاک به راحتی توسط جریان آب در دسترس ریشه درخت قرار می گیرند.
-با روش چالکود کارایی مصرف کود افزایش و مقدار مصرف کود در هکتار را می توان کاهش داد.

طریقه چالکود کردن

محل حفر چاله

در این روش ابتدا چاله هایی را در نزدیک تنه درخت حفر می کنند . محل حفر چاله باید در 3/1 قسمت انتهای سایه انداز درختان باشد زیرا اکثر ریشه ¬های جوان و فعال در این محل وجود دارند . ریشه¬ های جوان و فعال بیش از ریشه های اصلی و قطور آب و عناصر غذایی را جذب می کنند . محل چاله ها بهتر است که در مسیر جریان آب باشد.

تعداد چاله

برای هر درخت میوه باید دو تا چهار چاله حفر شود اما تعداد چاله ها بسته به نوع درخت، وضعیت خاک، سن درخت و … متفاوت است . در باغ های پر تراکم می توان یک چاله بین هر دو درخت حفر کرد . اگر تعداد چاله کم باشد، تماس ریشه درختان با مناطق اصلاح شده خاک کم می شود و اثر مطلوبی ندارد .

قطر و عمق چاله

معمولا عمق چاله باید 30 تا 60 سانتی¬متر باشد اما به طور کلی عمق چاله به عمق پراکنش ریشه های درخت بستگی دارد . اگر شما با بیل و کلنگ چاله را حفر نمایید ، قطر چاله¬ ها بین 30 تا 60 سانتی¬متر خواهد شد اما اگر برای حفر چاله از مته پشت تراکتوری استفاده نمایید ، قطر چاله حدود 40 سانتی¬متر می شود.

چگونگی پر کردن چاله ها

هنگام حفر چاله خاک هایی را که بیرون ریخته اید را در فاصله بین ردیف¬های درختان پخش کنید و چاله کنده شده را با کود پر کنید . به اینصورت که قسمت پایین چاله را با کود دامی و سپس کودهای شیمیایی را با 5 کیلوگرم کود دامی پوسیده مخلوط ودر ته چاله بریزید و بقیه چاله ها با کود دامی پوسیده پر کنید .

نگهداری از چاله ها

اگر از چاله ها به خوبی نگهداری کنیم لازم نیست که هر سال چاله حفر نماییم بلکه حفر چاله یک بار برای چندین سال کافی خواهد بود. برای اینکه رشد ریشه در داخل چالکود بهتر شود باید رطوبت و تهویه به میزان مناسبی باشد . خیسی بیش ازحد و خشکی توده کود داخل چالکود سبب کاهش کارایی می شود.

نکات مهم در مورد چالکود درخت انار :

در استفاده از کود ها برای چالکود درخت انار باید توجه داشت که ریختن کودهای شیمیایی و حیوانی در نزدیکی تنه ی درخت انار می تواند به تنه درخت آسیب برساند. بنابراین باید کود را در فاصله ی مناسب از تنه ی درخت انار بریزید.

در استفاده از کود ها برای چالکود درخت انار باید توجه داشت که کود دهی به روش پخش سطحی موجب می گردد در صورت بارندگی ، کود شسته شده و یا با بخار شدن ، از دسترس درخت انار خارج شود . لذا بهتر است کوددهی درخت انار به روش چالکود انجام شود.

در استفاده از کود ها برای چالکود درخت انار باید توجه داشت که با توجه به اینکه بخش اعظم ریشه های فعال درخت انار که وظیفه ی جذب مواد غذایی را بر عهده دارند ، در قسمت آبچکان درخت انار قرار دارند ، بهتر است چالکود ها در این قسمت حفر گردند.

در استفاده از کود ها برای چالکود درخت انار باید توجه داشت که حداقل ۳ چالکود با عمق مناسب با فاصله مساوی در اطراف درخت انار و در قسمت  آبچکان درخت انار حفر گردد.

در استفاده از کود ها برای چالکود درخت انار باید توجه داشت که محل چالکود را هرساله باید تغییر داد ، به طوری که بعد از ۵ سال  کل محیط اطراف درخت چالکود خورده باشد.

نکات مهم در مورد نوع چاله کودی:

نوع و مقدار کود مصرفی ، به سن درخت و دستورالعمل اعلام شده توسط کارشناس بستگی دارد.

ریشه های انار معمولاً به سمت کود و رطوبت و اکسیژن حرکت میکنند ، لذا حفر چالکود در مکان مناسب موجب ریشه زایی و رشد درخت انار می گردد.

عمق چالکود رابطه مستقیم با سن درخت انار دارد . برای درخت انار پیشنهاد میشود عمق چالکود هر سال ۵ سانتیمتر افزایش یابد . برای درخت ۲ ساله انار عمق چالکود ۲۵ سانتیمتر ، درخت ۳ ساله انار عمق چالکود ۳۰ سانتیمتر، درخت ۴ ساله انار عمق چالکود ۳۵ سانتیمتر ، درخت ۵ ساله انار عمق چالکود ۴۰ سانتیمتر ، درخت ۶ ساله انار عمق چالکود ۴۵ سانتیمتر و درختان انار بالای ۶ سال نیز عمق چالکود ۵۰ سانتیمتر در نظر گرفته شود.

بهترین زمان برای چال کود کردن درختان انار اواخر پائیز و همزمان با بخواب رفتن درخت میباشد. کاهش دما منجر به کاهش فعالیت خاک شده و عناصر غذایی موجود در کود به مرور طی فصل زمستان از خاک جذب درخت شده و در بافتهای درخت ذخیره میگردند.

چالکود حفر شده را تا عمق ۲۰ سانتیمتر با کود پر نموده و بقیه چاله را تا سطح زمین با خاک باغ پر کنید.

در چالکودهای ترکیبی ، باید کود حیوانی در کف چالکود و کود های شیمایی و کامل روی کود  حیوانی ریخته شوند و سپس روی چالکود با خاک باغ پوشانده شود .

مشخصات درختان مناسب جهت اجرای عملیات چالکود:

1- ترجیحاً سنین 15-1 سال

2- اقدام به ازمون خاک قبل از چالکود

3- کلیه درختانی که در بسترهای دارای لایه محدود کننده می باشند.

4- کلیه درختانی که در بسترهای بازهکش نامناسب کاشته شده اند

5-بسترهای خاکی دارای بافت نامناسب (سنگین و یا بسیار شنی و فقیر)

6- در تمامی نقاطی که درختان با عارضه کلروز مشاهده شده اند.

نحوه اجرای چالکود:

به منظور تقویت درختان انار عملیات چالکود در دی و بهمن ماه به شرح ذیل انجام پذیرد.

همچنین در زمان شناسایی درختان هدف و اجرای عملیات، هماهنگی با کارشناسان خاکشناسی مورد تأکید می باشد.

1- انتخاب محل مناسب برای احداث چاله ها به فاصله 1 الی 1/5 متر از تنه اصلی درخت در محل سایه انداز می باشد.

2- تعداد چاله ها 2 تا 4 عدد در اطراف تنه درخت می باشد.

3- ابعاد چاله ها با عمق حداقل 70 و سطح 50*60 سانتیمتر می باشد(لازم به ذکر است با توجه به وضعیت بستر درختان و قابلیت اجرا حفر چاله با ابعاد عمق و عرض بیشتر ضروری می باشد).

4- چاله ها در مسیر آبیاری احداث گردد.

5- خاک درون چاله تماماً بیرون ریخته شود.

6- به منظور جلوگیری از هوازدگی ریشه ها پر کردن چاله با خاک ترکیبی مناسب و غنی از عناصر تغذیه ای بلافاصله انجام گردد.

7- به دلیل بافت بسیار سبک خاک ترکیبی می بایست لایه لایه ریخته شده و فشرده گردد.

8 – 8 سانتی متر سطح چاله ها با خاک محل پر شده تا هنگام آبیاری خاک ترکیبی شسته نگردد.

9- بلافاصله پس از پر شدن چاله ها آبیاری انجام گردد.

10- پس از نشست خاک چاله ها همسطح شده و مجدداً آبیاری انجام گیرد .

معرفی بهترین کود برای درختان انار

کود اهن اسپانیایی ماتادور مخصوص استفاده به صورت چالکود و آبیاری و محلول پاشی

کود پلت مرغی ارگومیکس جهت استفاده به صورت چالکود در باغات انار

دستورالعمل مصرف کود ارگومیکس

تهیه و تنظیم : شهریار رضایی، کارشناس گیاه پزشکی.