آفات مهم هندوانه و خربزه

آفات مهم هندوانه و خربزه

Aphis gossypii

شته جالیز

مشخصات آفت

یکی از آفات مهم هندوانه و خربزه شته جالیز می باشد. این حشرات گلابی شکل با بدنی نرم و دارای قطعات دهانی زننده-مکنده هستند. آن ها خرطوم خود را به داخل رگبرگ یا بافت گیاهی فرو می کنند و شیره گیاه را می مکند و سپس شیره را از خود دفع می کنند. زندگی شته جالیز به صورت گروهی وکلنی است و ابتدا در زیر برگ ها مستقر شده و بعد می تواند تمام گیاه را آلوده کند. . شته ماده بدون بال و رنگ هایی مانند زرد مایل به سبز یا قهوه ای تیره دارد.

-شکل آن بیضوی می باشد .

-طول بدن شته های بال دار قدری کوچکتر از شته های بدون بال می باشد.

– رنگ لارو شته ها زرد یا سبز می باشد.

خسارت آفت 

-مکیدن شیره نباتی گیاه باعث فقر مواد کربوهیدراته شده و گیاه را از رشد و نمو باز می دارد.

-در گیاهان آلوده برگ ها پیچیده شده و گل ها می ریزند.

-زیان های شته ها را می توان به دو دسته تقسیم کرد.

الف- خسارت مستقیم شامل توقف رشد در اثر ایجاد حالت تشنگی و کمبود مواد غذایی در گیاه و ایجاد تغییرات فیزیولوژیک از طریق تزریق آنزیم به داخل بافت ها است.

ب- خسارت غیر مستقیم که شامل استقرار قارچ های کپکی دوده ای رنگ به نام فوماژین و کاهش فتوسنتز گیاه در اثر دفع عسلک و نیز انتقال بیماری های ویروسی (مانند موزاییک هندوانه) و ایجاد کوتولگی یا مرگ می باشد.

روش های پیشگیری و کنترل آفت

-از بین بردن هرگونه پناهگاه شته ها از جمله علف های هرز میزبان

-برای مبارزه بیولوژیک با شته ها استفاده از کفشدوزک ها مانند کفشدوزک 7 نقطه ای، زنبورهای پارازیتوئید شته بالغ، مگس های سیرفیده و بالتوری ها

-برای کنترل شیمیایی این آفت می توان از حشره کش های با منشا طبیعی مانند دی-اتانل آمید، روغن نارگیل(پالیزین) و نیکوتین استفاده نمود. سموم دیکلرووس و نیز پی متروزین که دارای دوره کارنس پایین هستند برای کنترل شته ها توصیه شده است.

جهت دریافت مشاوره به منظور تشخیص افات هندوانه و خربزه و تجویز سموم مورد نیاز و خرید محصول به صورت تلفنی با شماره های 09112736082-09917916682 تماس حاصل فرمایید.

Dacus Ciliatus 

مگس جالیز 

یکی از آفات مهم هندوانه و خربزه مگس جالیز می باشد. میزبان های زراعی عمره مگس جالیز به شرح زیر تعیین شده اند: خربزه، طالبی، خیار سبز، خیار چنبر، گرمک، کدو مسمایی، هندوانه.

مشخصات آفت

-حشره های کامل و بالغ نر وماده دارای سری به رنگ زرد وچشم هایی قهوه ای رنگ می باشند. پشت قفسه سینه آن ها قهوه ای رنگ بوده ودر مجموع، رنگ عمومی بدن آن ها قهوه ای به نظر می رسد. شکم این آفت مدور و بیضوی است و نوارهای افقی که به طور یک در میان زرد و قهوه ای است روی شکم آن ها دیده می شود. بال های حشره های مزبور شفاف و بدون لکه است وتنها در حاشیه انتهایی، کمی تیره تر به نظر می رسد.

-تخم های این آفت سفید رنگ بوده وبه شکل دانه برنج است.

-لاروهای مگس جالیز بلافاصله پس از خروج از تخم، یک میلیمتر طول دارند و بی رنگ و شفاف هستند. 

-این لاروها همانند لارو سایر مگس ها پا ندارند. سر لاروها باریک بوده و به تدریج به طرف انتهای بدن عریض می شوند. لاروها در آخرین مرحله رشدی  خود حداکثر به 11 میلی متر  می رسد. 

-شفیره ها بیضی شکل بوده و بندهایی در روی آن دیده می شود. رنگ شفیره ها زرد کهربایی است که  ممکن است در زمان نزدیک به خروج حشره های کامل از آن ها تغییر رنگ داده و به رنگ قهوه ای روشن تبدیل شوند.

جهت دریافت مشاوره به منظور تشخیص افات هندوانه و خربزه و تجویز سموم مورد نیاز و خرید محصول به صورت تلفنی با شماره های 09112736082-09917916682 تماس حاصل فرمایید.

خسارت آفت

-مگس در زیر پوست میوه تخمگذاری کرده که عموماً محل تخمگذاری به رنگ قهوه ای می گردد و میوه  در این ناحیه دچار تغییر شکل و خمیده می شود. -لاروهای آفت با ایجاد دالان به درون میوه باعث ایجاد خسارت می شوند.

روش های پیشگیری و کنترل آفت

-جمع آوری روزانه میوه های آلوده به آفت و انهدام یا دفن کردن آن ها در عمق خاک

-اجرای شخم و دیسک بلافاصله پس از برداشت محصول

-شکار مگس با طعمه مسموم با استفاده از پروتئین هیدرولیزات به همراه یکی از سموم فسفره مثل مالاتیون 

-زمانی که اکثریت یا بیش از 50%میوه ها به اندازه یک فندق یا هسته خرما شدند علیه حشره کامل اقدام به سمپاشی شود که می توان از یکی از سموم حشره کش فسفره کم دوام مانند دیمتوات 2-4لیتر درهکتار استفاده کرد.

-عملیات سمپاشی را باید هر هفته یکبار اعمال نمود که در مجموع 4-6 نوبت سمپاشی میشود.

Acythopeus curvirostris

سر خرطومی جالیز 

یکی از آفات مهم هندوانه و خربزه سرخرطومی جالیز می باشد. این حشره به گیاهان خانواده کدوییان از قبیل خربزه، هندوانه، طالبی، خیار و کدو حمله می کند.

مشخصات آفت

-حشره کامل (به جز خرطوم)3-5 میلیمتر و عرض آن 2 میلیمتر رنگ آن کاملاً سیاه و پوشیده از فرورفتگی های  فراوان است، به طوری که این حالت در تمام اعضاء بدن حتی در ران ها و ساق ها نیز دیده می شود. خرطوم بلند، باریک و قدری خمیده است. بالپوش ها نسبتا کوتاه و به انتهای بدن نمی رسند. بال های زیرین کاملاً رشد کرده و حشره قادر به پرواز کردن می باشد.

-تخم بیضی شکل و به رنگ سفید شفاف، رنگ تخم ها ابتدا سبز کاملاً روشن و سپس به تدریج به رنگ  سفید پر رنگ در می آید. تخم ها را معمولا در کنار سوراخی که به وسیله خرطوم در پوست میوه ایجاد میشود می گذارند.

-لارو سفید و خمیده با سر قرمز، لب و آرواره های بالا قرمز مایل به قهوه ای و به طول 4 میلیمتر است.

-شفیره سفید، به طول5 میلیمتر و به عرض 3 میلیمتر است.

خسارت آفت

-پس از خاتمه تخمریزی، جریان شیره نباتی بـه طـرف میـوه هایی کـه روی آن تخم ریزی شده، از محل دم  میوه یا شاخه فرعی یا شاخه اصلی توسط حشره نر قطع می شود. این عمل به وسیله حشره نر وقتـی کـه حشـره مـاده در حـال تخم ریزی است و یا در پایان آن، صـورت مـی گیـرد. .

-از سلول های تخریب شده صــمغی بــه رنــگ قهــوه ای پررنــگ شــفاف ترشــح مــی گــردد.

 روش های پیشگیری و کنترل آفت

-دادن یخ آب زمستانه 

-جمع آوری بقایای جالیز در مزرعه 

-معلق نگه داشتن میوه های کوچک: این حشره میوه هایی را که به عللی معلق هستند و کمی با زمین فاصله  داشته و به صورت مورب (سرازیر ) قرار گرفته اند آلوده نمی کنند .

-بدین منظور می توان پس از تشکیل تمام میوه های خربزه و هندوانه، کلوخه ای زیر شاخه فرعی گذاشت تا میوه های کوچک سرازیر و معلق نگه داشته شوند.

-از بین بردن علف های هرز از جمله هندوانه ابوجهل 

-با توجه به این که لاروها درون میوه و مخفی می باشند، سمپاشی بایستی علیه حشرات کامل صورت گیرد.

-دو بار سمپاشی با سم لاروین و دیپترکس 80 درصد به میزان یک کیلوگرم در هکتار علیه این آفت توصیه می شود.

آفات مهم هندوانه و خربزه

Myiopardalis pardalina

  مگس خربزه 

یکی از آفات مهم هندوانه و خربزه مگس جالیز می باشد. آفت خربزه، طالبی، کدو، گرمک و به طور کلی گیاهان خانواده کدوییان میباشد.

مشخصات آفت

-مگس هایی هستند به طول حدود6-7 میلیمتر با رنگ عمومی طلایی ، چشم هایی سبز و روی قفس سینه ی  آن ها خال های سیاه رنگی دیده می شود . بال های این حشره ، شفاف و دارای لکه های تیره هستند . 

-این لکه ها در بال سمت راست شبیه عدد188 و در بال سمت چپ شبیه عدد 811 میباشد . 

 -تخم های این آفت، به شکل کشیده بوده رنگ سفید دارد.

-لاروهای مگس خربزه بلافاصله پس ازخروج ازتخم،به طول یک میلی متر،بی رنگ وشفاف هستند. این لارو ها، همانندلارو سایرمگس ها پا ندارند.سر آن ها باریک است و به تدریج، به سمت انتهای بدن عریض می شوند.

جهت دریافت مشاوره به منظور تشخیص افات هندوانه و خربزه و تجویز سموم مورد نیاز و خرید محصول به صورت تلفنی با شماره های 09112736082-09917916682 تماس حاصل فرمایید.

خسارت آفت

این آفت در زیر پوست میوه های کوچک گیاهان جالیزی تخم گذاری می کند . سپس ، لارو از تخم خارج  شده و با پیشروی درداخل میوه ، تونلی ایجاد می کند که طراف آن سفت و قهوه ای می شود .

-لاروها بعد از تغذیه کافی ، برای شفیره شدن ، پوست میوه را سوراخ کرده و در داخل خاک ، تبدیل به  شفیره می شوند .

-سوراخی که لارو در میوه ایجاد می کند راه مناسبی برای ورود یکسری از میکروارگانیسم ها می شود . این  عوامل باعث پوسیدگی و گندیدگی میوه می شوند . بنابراین، آفت علاوه بر کرمو کردن میوه ، گاهی باعث پوسیدگی آن شده و به این ترتیب موجب افزایش خسارت می گردد .

روش های پیشگیری و کنترل آفت

-خاک ورزی: خاک ورزی به خوبی قبل از کشت انجام شود تا بوته های خربزه همزمان و یکدست سبز  شوند.

-کشت زود هنگام: کشت خربزه در بهار ، حتی المقدور زود انجام شود . تا سریع تر بوته ها به میوه نشسته و  قبل از ظهور مگس ها ، میوه های خربزه درشت و پوست آن ها ضخیم شده باشد و مگس نتواند زیر پوست این میوه ها تخم ریزی نماید . ( ابتدا و نیمه اردیبهشت ماه بهترین زمان کاشت ) موجب کاهش ، کاشت خربزه هایی که مگس خربزه رغبت کمتری برای تخم گذاری در آن ها دارند  جمعیت آفت و خسارت کمتر می گردد .

-جمع آوری محصولات آلوده : در طول دوره داشت ، کلیه میوه های آلوده به مگس خربزه از مزرعه جمعآوری و معدوم گردند تا از تراکم آفت در نسل بعد کاسته شود .

-اجرای عملیات شخم و دیسک زدن مزرعه خربزه

-یخ آب زمستانه : در مناطقی که دارای زمستانه های سرد می باشند ، استفاده از یخ آب زمستانه ( با توجه به  اطلاعات هواشناسی منطقه)، تلفات قابل قبولی بر آفت ،در دورۀ زمستانگذرانی خواهد داشت.

-آیش و تناوب زراعی

-مدیریت صحیح رطوبت خاک در زمان مناسب زیرا با کاهش رطوبت خاک ظهور مگس خربزه نیز کاهش می یابد.

-زمان مبارزه شیمیایی موقعی است که میوه هابه اندازه یک گردو شده اند،به این ترتیب باید در سه نوبت با یکی از سموم حشره کش فسفره کم دوام به میزان توصیه شده با فاصله یک هفته تا 10 روز با رعایت تناوب در سموم شیمیایی علیه حشره های کامل آفت اقدام به سمپاشی گردد. 

(Raphidopalpa foveicollis( Aulacophora foveicollis 

عروسک خربزه 

یکی از آفات مهم هندوانه و خربزه  عروسک خربزه می باشد. این حشره سوسک قرمز رنگ درازی است که از اوایل بهار در مزارع خربزه و هندوانه ظاهر شده و تا آخر فصل تابستان در مزرعه حضور دارد. در درجه اول به خیار و خربزه و در درجه دوم به هندوانه و کدو خسارت می زند.

مشخصات آفت

حشره کامل رنگ آن قرمز روشن، به استثنای زیر سینه میانی، عقبی و زیر شکم که سیاه رنگ است. 

-تخم حشره بیضی شکمی و زرد رنگ می باشد. تخم ها به صورت انفرادی در روی بوته خربزه یا در داخل خاک گذاشته می شود .

-لاروها استوانه ای شکل، دراز و به رنگ زرد لیمویی است. سر لارو سیاه و زیر آن زرد رنگ است. بند نهم  ، شکمی لارو سخت شده و زیر آن حاشیه مقعد به صورت پستانکی بیرون زده است و به کمک همین زائده لاروخود را به اشیاء محکم نگه می دارد ودر واقع زائده مزبور حکم پای کمکی را برای لارو دارد.

-شفیره از نوع آزاد به رنگ قهوه ای روشن می باشد.

خسارت آفت

تغذیه حشرات کامل از برگ ها سبب سوراخ سوراخ شدن (مشبک شدن) آن ها می گردد. 

-سوسک ها از اوایل بهار به بوته های جوان خربزه یا دیگر میزبان های خود حمله کرده و روی برگ ها،  جوانه ها وگل ها به تغذیه می پردازند. .

-اگر بوته ها کوچک باشند در نتیجه این حمله به کلی از بین می روند

– بوته های بزرگتر در برابر حمله آفت مقاومت نموده و حشره بیشتر از جوانه ها وگل ها تغذیه می کند 

-مهمترین خسارت عروسک خربزه مربوط به لاروهای آن می باشد که به ریشه حمله نموده و بوته ها را  خشک می نماید و در مزارعی که شدیدا مبتلا هستند هر روز عده ای از بوته ها را پلاسیده و خشک میشوند.

-با حمله لارو به ریشه و زخمی نمودن آن راه برای ورود و حمله باکتری ها و قارچ ها نیز فراهم میشود  و بدین وسیله بوته زودتر از پا در می آید.

-لاروهای آفت علاوه بر ریشه ممکن است به میوه های جالیز که روی خاک قرار دارند حمله کنند و با  جویدن پوست آن وارد آن گردند.

روش های پیشگیری و کنترل آفت

-زیادکردن فواصل آبیاری: یکی از عوامل محدود کننده تفریخ تخم و فعالیت لاروی کمبود رطوبت  میباشد زیرا رطوبت نقش مهمی در رشد جنینی تخم ها دارد و باعث تاخیر در رشد جنینی و تلف شدن تخم می گردد.

-کشت به روش جوی و پشته: از این طریق رطوبت کمتری به تخم ها می رسد و در نتیجه تخم ها تفریخ  نمی شوند.

-علیه حشرات کامل زمستان گذران و قبل از تخمریزی آن ها در بهار می توان علیه ، برای کنترل شیمیایی  آن ها سمپاشی نمود.

-از سموم فسفره که اغلب برای مبارزه با سایر آفات جالیز به خصوص شته و کفشدوزک جالیز به کار  می رود می توان استفاده نمود .

-برای مبارزه با لارو آفت در خاک نیز سموم فسفره گرانول را می توان در سطح مزرعه و یا اطراف  بوته ها پاشید.

Epilachna chrysomelina 

کفشدوزک خربزه 

از آفات مهم خربزه بوده و به انواع خربزه ، خیار و هندوانه حمله می کند. کفشدوزک شرقی نقطه دار خیار نیز از اسامی دیگر آن می باشد. علف های هرز حاشیه مزارع، شکاف زمین و زیر ، زمستان گذرانی به صورت حشره کامل در زیر بقایای گیاهی پوستک درختان می باشد.

خسارت آفت

-حشره کامل و لارو کفشدوزک هر دو از برگ و میوه بوته جالیز تغذیه نموده و برگ را به صورت توری در  می آورند.

-گاهی حشرات کامل به تخمدان گل های گیاه میزبان نیز حمله کرده و آن ها را از بین میبرند. سبب مشبک شدن برگ و لهیدگی و پوسیدگی میوه ها می شود. 

-حشره بالغ کفشدوزک خربزه از اواسط پائیز تا اوائل بهار بدون هیچگونه فعالیتی معمولاً به طور پراکنده در  پناهگاه های مختلف از قبیل شکاف درختان و دیوارها و یا زیرسنگ ها و خاشاک اطراف مزارع جالیزکاری به سر می برد.

روش های پیشگیری و کنترل آفت

جمع آوری برگ های آلوده به تخم 

-از بین بردن میزبان های وحشی

-مبارزه شیمیایی بهتر است مصادف با ظهور حشرات بالغ زمستان گذران و یا با باز شدن تخم ها و ظهور لاروهای سن یک انجام شود. از سمومی نظیر فن پروپاترین به میزان 2 لیترهکتار استفاده شود.

گردآوری: شهریار رضائی، کارشناس گیاه پزشکی.