بیماری های هندوانه

بیماری های هندوانه 

سفیدک سطحی جالیز 

Cucurbit powdery mildew
عامل بیماری
به طور کلی عامل دو گونه قارچ به اسامی زیر می باشد:
Erysiphe cichoracearum -1
Sphaerotheca fuliginea-2

شرایط مساعد بیماری

-این بیماری در درجه حرارت 20 تا 24 درجه سانتی گراد به سرعت گسترش می یابد.
– عالئم بیماری در سطح زیرین برگ ها و بیش تر در قسمت هایی از زمین که در سایه قرار دارند و یا بوته ها متراکم کاشته شده اند شروع می شود.
– برگ های بوته ها مخصوصا 16 تا 23 روز بعد از تشکیل، حداکثر حساسیت را در برابر بیماری دارند ولی برگ های خیلی جوان به بیماری مقاوم هستند.

علائم بیماری

– اولین عالئم بیماری به صورت لکه های کوچک سفید آرد آلود روی برگ ها و ساقه ها می باشد که به تدریج سطح آن ها را گرد سفید رنگی فرا می گیرد و به زودی بیماری توسعه می یابد.
– ظرف مدت کوتاهی پوشش قارچی ، هر دو سطح برگ را فرا می گیرد.
– برگ های مبتال سفید، خشک و شکننده شده.
– مخصوصاً در مورد برگ هندوانه لکهها به زودی قهوه ای رنگ می گردند.
– در بوته های مبتال میوه ها زودتر از موعد مقرر رسیده.
– شبکه پوست آن ها خوب تشکیل نشده ، بافت آن ها نرم می گردد.
– گوشت میوه ، بی مزه و مواد جامد محصول در آن ها به طور قابل مالحظه ای کم می گردد.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

-( استفاده از ارقام مقاوم )خربزه مشهدی و طالبی شهد شیراز حساس است.
– کاشت در مناطقی که هوا جریان داشته باشد.
– کاهش رطوبت
– در فاصله دو آبیاری، زمین خشک شود.
– اگربیماری دیروارد مزرعه شود معموالً نیازی به مبارزه نیست.
– استفاده از سموم، سولفور %90-80 wp و 3 -2 در هزار با دیدن اولین عالئم، دینوکاپ%25.wp18 و 2-1 کیلوگرم درهکتار، گل گوگرد 20 -15 کیلوگرم در هکتار

سفیدک داخلی جالیز 

عامل بیماری عامل بیماری قارچ   Pseudoperonospora cubensis می باشد.

شرایط مساعد بیماری

– درجه حرارت 18 درجه سانتی گراد و رطوبت باال به توسعه بیماری کمک می کند.

علائم بیماری

– در سطح رویی برگ لکه های قهوه ای کم رنگ تشکیل می شود که در سطح زیرین برگ در مقابل همین لکه ها پوشش خاکستری مایل به ارغوانی که اجتماعی از اندام های عامل بیماری می باشند تشکیل می گردد.
– باگذشت زمان و افزایش شدت بیماری تعداد لکه برگ ها بیشتر شده و لکه ها نکروز و قهوه ای تیره با هالهزرد رنگ می شوند.
– به علت خشک شدن لکه ها بر روی برگ ها، برگ ها خشک شده و بوته منظره سوختگی به خود می گیرد.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

– بهبود زهکشی خاک، رعایت تناوب زراعی، کنترل علف های هرز
– کاهش رطوبت و تهویه مناسب
– هرس برگ های آلوده و خارج کردن آن ها از گلخانه
– عدم کشت متراکم بوته ها
– کشت ارقام مقاوم
– رعایت دور و میزان آبیاری و خودداری از آبیاری شبانه
-تقویت بوته ها با کودهای حاوی فسفر و پتاس، فسفیت پتاسیم
– در زمان آلودگی بوته ها به این بیماری مصرف کود های ازت دار باید به حداقل برسد.
– مصرف قارچکش های عمدتا حفاظتی مانند فاموکسادون + سیموکسانیل، اکسی کلرور مس، بردو فیکس
و نیز قارچ کش های سیستمیک مانند متاالکسیل وآلیت روی این بیماری بسیار موثر می باشد.

بوته میری جالیز

عامل بیماری عامل بیماری قارچ . Phytophthora spp می باشد.

علائم بیماری

– بارزترین نشانه بیماری فرورفتگی نسج گیاه در محل حمله قارچ عامل بیماری است.
– محل فرورفتگی ابتدا سفت و نمدی بوده و به تدریج نرم می شود.

– اولین علائم بر روی میوه ای که در سطح خاک مرطوب قرار می گیرد با یک لکه کوچک گرد فرورفته، آبکی و به رنگ سبز تیره با قطر حدود یک سانتی متر ایجاد می شود.
– از ویژگی های خاص این بیماری این است که بوته ها بدون اینکه کمترین عارضه ناشی از زردی و پژمردگی داشته باشند در همان حالت کامال سبز و شاداب در مدت کوتاهی از پا در می آیند.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

– اصالح ساختار خاک
– آماده سازی بسترهای بلند به منظور زهکشی بهتر خاک
– اطمینان از پوسیده شدن کامل کود دامی قبل از استفاده
– عدم استفاده از آبیاری زیاد
– استفاده از قارچ کش متاالکسیل-مانکوزب همراه آب آبیاری
– استفاده از قارچکش پرویکور انرژی همراه آب آبیاری

آنتراکنوز

عامل بیماری عامل بیماری قارچ .Colletotrichum spp می باشد.

شرایط مساعد بیماری

عامل بیماری در رطوبت بالا و دمای 24 درجه سانتیگراد رشد می کند.

علائم بیماری

– عالئم اولیه ایجاد لکه های گرد قهوه ای تا سیاه بر روی برگ های مسن
– ایجاد لکه های بیضی شکل تیره بر روی ساقه
– ایجاد لکه های آبسوخته و فرورفته و تیره رنگ بر روی میوه که بعد از مدتی باعث پوسیدگی بافت میوه می گردد.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

– رعایت اصول بهداشتی
– استفاده ار بذور سالم
– استفاده از ارقام مقاوم و متحمل
– کاهش رطوبت و تهویه مناسب
– هرس برگ های آلوده، خارج کردن و انهدام بقایای آلوده
– از بین بردن علف های هرز و کاه و کلش آلوده
– سمپاشی با مانکوزب به نسبت دو در هزار

پژمردگی فوزاریومی

عامل بیماری عامل بیماری قارچ  Fusarium oxysporum می باشد.

علائم بیماری

– این بیماری در زمانی که بوته ها جوان است به بوته حمله کرده و باعث کندی رشد در بوته می شود.
– ساقه ها در محل بافت آوندی تغییر رنگ داده.
– تغییر رنگ، پژمردگی و خشکی برگ و دمبرگ
– علائم روی برگچه های جوانتر به صورت رگ روشنی دیده می شود. در مرحله بعد برگ های مسن بهدلیل شل شدن دمبرگ پژمردگی را نشان می دهند.

-در صورت آلودگی شدید گیاه مسن تر در مزرعه به طور ناگهانی پژمرده و خشک می شود.
– در نهایت ریشه خسارت دیده و بوته از بین می رود.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

– حذف بقایای گیاهی و علف های هرز
– استفاده از ارقام مقاوم
– ضدعفونی بذور قبل از کاشت با سموم مناسب (کاربندازیم و متاالکسیل)
– ضدعفونی خاک توسط آفتابدهی با سموم شیمیایی
– کنترل بیولوژیک با قارچ های آنتاگونیست مانند تریکودرما
– شخم زدن عمیق خاک برای بهبود تهویه خاک
– اطمینان از پوسیده بودن کود دامی
– پرهیز از آبیاری بیش از حد
– حذف سریع بوته های آلوده همراه با خارج نمودن خاک اطراف ریشه های آن ها
– استفاده از قارچکش رورال تی اس، کاربندازیم، تیوفانات متیل

پژمردگی ورتیسیلیومی

عامل بیماری
عامل بیماری قارچ .Verticillium spp می باشد.

علائم بیماری

– عالمت این بیماری پژمردگی برگ ها است و ابتدا در روز که دما باال است مشهود ودر شب بوته ها به حالت طبیعی برمی گردند.
– پژمردگی، زردشدگی و V شکل شدن در لبه های برگ
– برگ ها زرد و خشک شده
– در قاعده ساقه و ریشه بافت چوبی و قهوه ای می گردد.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

– تناوب زراعی با غالت
– استفاده از واریته های مقاوم
– آیش
– اطمینان از پوسیده بودن کود دامی
– ضد عفونی و آفتابدهی خاک

لکه برگی زاویه ای

عامل بیماری
عامل بیماری باکتری  Pseudomonas Lacrymanse. pv syringae می باشد.

علائم بیماری

– لکه ها روی برگ به صورت نقاط ریز با هاله ای سبز رنگ تشکیل می شود.
– لکه ها به تدریج بزرگ شده به رگبرگ ها رسیده و حالت زاویه دار می شوند.
– لکه ها به رنگ مایل به قهوه ای و بافت مرده می گردند.
– در روی میوه ها لکه ها ایجاد صمغ زرد رنگی کرده که باعث پوسیدگی میوه می گردد.

روش های پیشگیری و کنترل بیماری

– تناوب زراعی دو ساله
– استفاده از بذور عاری از باکتری
– خیس کردن بذر در آب 57 درجه سانتیگراد به مدت 5 تا 10 دقیقه
– عدم استفاده زیاد از کودهای ازته
– کاشت ارقام مقاوم یا متحمل
– حذف، خارج کردن و سوزاندن بوته های آلوده
– سمپاشی با ترکیبات مسی

گردآورنده: شهریار رضائی، کارشناس گیاه پزشکی.