کاشت نخود فرنگی

کاشت نخود فرنگی

نخود فرنگی ( peas)

نخود فرنگی یک گیاه یکساله است و دارای ساقه ای نازک می باشد که به وسیله پیچک به بوته مجاورش می پیچد. دانه های این گیاه دارای مقدار زیادی نشاسته و پروتئین بوده و به خوبی قابل هضم است. دانه های نخود فرنگی را هم به صورت رسیده و هم به صوت نارس در غذاها و سالادها استفاده می کنند. کشت نخود فرنگی از طریق بذر انجام می شود.

زمان کاشت نخود فرنگی

نخود فرنگی گیاهی روز بلند است و کاشت آن در طول روز کوتاه انجام می شود تا در طول روز کوتاه به اندازه کافی رشد رویشی کند و شاخ و برگ تولید کند و سپس در طول روز بلند شروع به گل دادن و تولید غلاف و دانه کند . کشت نخود فرنگی زمانی انجام می شود که حداقل دمای خاک به ۵ درجه سانتی گراد رسیده باشد. اگر نخود فرنگی در بهار دیر کاشته شود، رشد نخود فرنگی با گرمای تابستانی همزمان شده و عملکرد آن پایین می آید. هرچند نخود فرنگی گیاهی است که نسبت به گرما مقاوم است ولی در هوای گرم، به خصوص در موقع گل دادن افت کیفیت خواهد داشت.

آب و هوای مناسب برای کاشت نخود فرنگی

جوانه زنی بذر نخود فرنگی در محدوده وسیعی از دمای خاک صورت می گیرد و دمای ۲۰ درجه سانتی گراد بهترین است. در کاشت نخود فرنگی در دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتی گراد ، درصد جوانه زنی کاهش می یابد . دمای میانگین مطلوب برای رشد رویشی بین ۱۳ و ۱۸ درجه سانتی گراد متغیر است و در دمای بالاتر از ۲۹ درجه سانتی گراد ، رشد متوقف می شود . اگر چه نخود فرنگی سبزی فصل خنک است ، اما حساس به یخبندان می باشد.

گل ها و غلاف نسبت به برگ ها و ساقه ، حساس تر به صدمه یخبندان هستند و گیاهان جوان به دماهای پایین مقاوم تر می باشند.

در کاشت نخود فرنگی بهترین نتیجه در آب و هوای خنک می باشد و در نواحی گرم نخود فرنگی را در پاییز و زمستان و یا اوایل بهار می کارند. حداقل درجه حرارت برای سبز شدن موقعی است که :

 ۱ – با یخبندان بهاری همزمان نباشد.

۲ – برداشت محصول قبل از گرم شدن هوا صورت بگیرد.

 همچنین در قسمت هایی از گیاه مثل ساقه و برگ ها می توانند درجه حرارت ۵ درجه سانتی گراد را تحمل نمایند ولی در مرحله گل دادن دما باید ۱۵ درجه سانتی گراد باشد.

خرید بهترین بذر نخود فرنگی

بذر نخود فرنگی پفکی هلندی شرکت روزن سید هلند

برای خرید بذر نخود فرنگی ولف هلند اینجا کلیک کنید

اهمیت دما و نور در کاشت نخود فرنگی

در کاشت نخود فرنگی معمولا دمای پایه ۴ درجه سانتی گراد و حد بالایی ۲۹ درجه سانتی گراد، محدوده ای است که برای محاسبه مجموع حرارتی مورد استفاده قرار می گیرد . رشد گیاه در دماهای بالاتر و پایین تر از این محدوده بسیار کم می باشد . نخود فرنگی بر اساس نیاز حرارتی به دو گروه تقسیم می شود . انواع زودرس برای رسیدن به مرحله برداشت به ۱۰۰۰ درجه روز و انواع دیررس بیش از ۱۶۰۰ درجه روز نیاز دارند . به طور کلی انواع زودرس روز خنثی و انواع دیررس روز بلند هستند . دمای نسبتا بالا باعث کاهش زمان تا گلدهی می شود ، اما دماهای بالاتر از ۳۰ درجه سانتی گراد باعث سقط گل یا تخمدان می شود.

خاک مناسب برای کاشت نخود فرنگی

در کاشت نخود فرنگی در بسیاری از خاک ها رشد می کند ولی در خاک های شنی رسی و خاک های سبک بهترین نتیجه را دارد. زیرا در این خاک ها امکان خشکی کمتری وجود دارد. همچنین احتمال آلودگی غلاف ها و کثیف شدن آن ها نیز کمتر است. بهترین و مناسب‌ترین خاک زمینهای لیمونی سبک یعنی رس و شن حاصلخیز می‌باشد. زمینهای کمی اسیدی تا کمی قلیایی یعنی خاکهایی که PH آنها بین ۵/۶ و ۵/۷ باشد برای کاشت نخود فرنگی مناسب است. زمینهایی که PH آنها معادل ۵/۵ باشد باید آنها را حتما بوسیله مقدار کافی آهک تا حد ۵/۶ یا ۷ خنثی کرد.

نیاز آبی در در کاشت نخود فرنگی

نخود فرنگی نیاز به رطوبت نسبتا کمی دارد و بسته به فصل کشت نخود فرنگی ۱۵۰۰-۷۵۰ متر مکعب آب در هکتار در طی فصل نیاز دارد . نخود فرنگی حساس به رطوبت زیاد است ، بنابراین از ایجاد حالت غرقاب به ویژه در زمان گلدهی و رشد طولی غلاف باید خودداری شود.

کوددهی در کاشت نخود فرنگی

نخود فرنگی به ندرت به کاربرد کود نیتروژن واکنش مثبت نشان می دهد ، زیرا مصرف نیتروژن باعث کاهش تشکیل گره و تثبیت نیتروژن و تاخیر در رسیدن می شود . کمبود نیتروژن در مراحل اولیه رشد می تواند با کاربرد مقدار کمی کود در زیر بذر ، نه در تماس با بذر ، در زمان کاشت تامین شود .

فسفر برای نمو ریشه های جانبی ضروری می باشد . نخود فرنگی به کاربرد فسفر در خاکهای فقیر از نظر این عنصر ، واکنش مثبت نشان می دهد . مصرف ۶۶-۴۴ کیلوگرم فسفر در اوایل بهار باعث رفع کمبود می شود . بهتر است کود فسفره به صورت نواری در زیر بذر قرار داده شود تا جذب آن بهتر صورت گیرد.

پتاسیم برای رشد گیاه و بزرگ شدن بذر ضروری می باشد. در صورت کمبود پتاسیم ، مصرف ۲۲ کیلوگرم پتاسیم توصیه می شود. کود پتاسیم مانند سایر کودها باید قبل از کاشت و در نزدیکی بذر، نه در تماس با بذر، قرار داده شود.

منگنز از جمله عناصری است که کمبود آن باعث توقف رشد و ایجاد لکه های نکروزه در برگ و در حالت شدید کمبود باعث ایجاد لکه های نکروزه در سطح بالایی لپه ها می شود.

روش کاشت نخود فرنگی

بذرهای نخود فرنگی را در ردیف هایی به فاصله ۳۵ تا ۴۰ سانتی متر با عمق ۲ تا ۵ سانتی متر می کارند. فاصله بوته ها را ۵ تا ۱۰ سانتی متر در نظر می گیرند. معمولا بذرها را قبل از کاشت با سموم قارچ کش ضدعفونی می کنند . اگر از نخود فرنگی در تهیه کنسرو استفاده می شود بهتر است سطح زمین را صاف کرد تا ماشین برداشت با مشکل روبه رو نشود.

گل و میوه نخود فرنگی

گل نخود فرنگی شبیه به گل لوبیا است یعنی نسبت به یک سطح متقارن است و از ۵ گلبرگ که دو تای آنها بهم چسبیده‌اند تشکیل شده است. دستگاه تولید مثلی گل کامل است. یعنی نخود فرنگی دارای پرچم و مادگی هر دو می‌باشد. میوه این گیاه از نظر شکل شبیه به میوه لوبیا می‌باشد با این تفاوت غلاف که همان میوه است در نخود فرنگی سفت و لیفی و بیشتر از انواع غیر قابل استفاده می‌باشد.

زمان رسیدن نخود فرنگی

زمان رسیدن نخود فرنگی بسته به نوع آن از ۵۵ تا ۷۰ روز طول می‎کشد. انواعی که در اوایل فصل می‎رسند دانه‎های کمتری در غلاف‎شان دارند: به طور معمول ۳ تا ۴ دانه. اما انواعی که دیرتر می‎رسند ۸ تا ۱۰ دانه نخود درون هر غلاف خود دارند.

زمان برداشت نخود فرنگی

موقع برداشت نخود فرنگی، به شکل ظاهری غلاف بستگی دارد. به این صورت که غلاف های نخود فرنگی باید با دانه های نخود فرنگی پر شده باشند و رنگ آن ها از سبز تیره به سبز روشن تبدیل شده باشد. بعد از این که نخود فرنگی به حد مشخصی از رشد رسید، چنانچه برداشت صورت نگیرد کیفیت محصول کاهش پیدا می کند. برای کارخانه های کنسرو سازی، نخود فرنگی ریز بهتر از نخود فرنگی درشت است.

تهیه و تنظیم: شهریار رضایی، کارشناس گیاه پزشکی.